www.1b2lowkaliszu.fora.pl

Bulban

Jacek Malczewski Melancholia

Kompozycja obrazu

 ramą dla kompozycji są ściany sali (pracowni malarza), w której przedstawione zostały postacie z historycznej przeszłości Polski:
 kosynierzy,
 mężczyźni w płaszczach powstańców (można przypuszczać, że styczniowych i listopadowych),
 mężczyźni w szlacheckich kontuszach;
 mężczyźni w szynelach zesłańców,
 człowiek, który niczym Rejtan rozdziera koszulę na piersiach;
 obok tych postaci znajdują się jeszcze dwie osoby: siedzący przy sztalugach malarz (odwrócony tyłem) i jakaś tajemnicza postać w czarnym płaszczu znajdująca się jednakże poza salą, stojąca (siedząca?) w otwartym oknie (jej twarzy także nie widzimy);
 plan główny to korowód osób, które jakby schodzą z obrazu malowanego przez artystę; korowód jest bezładny, chaotyczny; postacie zmierzają ku otwartemu oknu, za którym rozpościera się inny świat (jasność, zieleń), ale gdy docierają do okna, padają na framugę lub na podłogę i usypiają.

Symbolika obrazu

 korowód postaci = naród polski (szlacheckie kontusze, strzelby, kosy, ubiór zesłańców symbolizują naszą przeszłość narodową); postacie starców, dorosłych mężczyzn i dzieci stanowią przekrój przez pokolenia tworzące naród;
 świat za oknem = świat wolności, swobody narodowej (korowód zmierza do niego z ogromną determinacją i wysiłkiem);
 usypianie postaci na framudze okna i podłodze = klęska kolejnych zrywów niepodległościowych, zmarnowane szanse Polaków;
 postać za oknem = śmierć w kategoriach narodowych, niewola, zabory;
 tytuł obrazu Melancholia (melancholia to depresja, apatia, niechęć do życia, przygnębienie, smutek, rozpacz) = marazm narodowy, pogrążenie w chocholim tańcu.