 Wysłany: Pią 22:17, 14 Mar 2008 Temat postu: Metafizyka Arystotelesa |
|
| Temat: Zagadnienia metafizyczne w ujęciu Arystotelesa.
1. Podział nauk - teoretyczne – ich celem jest wiedza sama w sobie - metafizyka - fizyka - matematyka - praktyczne – ich celem jest doskonałość moralna człowieka - etyka - polityka - ekonomika - poetyczne (wytwórcze) – ich celem jest wiedza służąca wytwarzaniu różnych przedmiotów - sztuki piękne - poetyka -. Metafizyka • to nauka, której przedmiotem badań jest byt; to najogólniejsza teoria bytu, której celem jest racjonalne wyjaśnienie całej rzeczywistości. Wszelkie szczegółowe zagadnienia pozostawia innym naukom; • zajmuje się tym, co wykracza poza świat poznawany w codziennym doświadczeniu, czyli zjawiskami transcendentnymi transcendentny – znajdujący się poza zasięgiem naszego doświadczenia • Arystoteles nazywał ją „filozofią pierwszą” lub „teologią”; 3. Byt • Arystoteles wydzielił dwa rodzaje bytu: - substancja – byt istniejący samodzielnie, to konkretne rzeczy (substancja jest niezmienna – por. koncepcja Parmenidesa) - substancje zmysłowe: przedmioty martwe, rośliny, zwierzęta, ludzie - substancje boskie: Bóg - przypadłość – byt istniejący w związku z rzeczami, to właściwości rzeczy (np. ilość, kolor, grubość) oraz relacje między rzeczami (np. bycie grubszym, jaśniejszym). Przypadłości są zmienne (por wariabilizm Heraklita) 4. Pierwsze przyczyny bytu - formalna – forma nadająca materii konkretną postać; - materialna – tworzywo, z którego dana rzecz została zrobiona; materia; - sprawcza – to, od czego pochodzi zmiana w rzeczach; - celowa – cel, do którego dążą rzeczy lub działania (wg Arystotelesa najwyższym przeznaczeniem każdej rzeczy jest jej dobro) HYLEMORFIZM – teoria zakładająca, że każda konkretna rzecz (substancja) jest połączeniem materii i formy. Materia bez formy jest nieokreślona i nie wystarcza do utworzenia rzeczy. W odniesieniu do człowieka hylemorfizm przejawia się w połączeniu ciała (materia) z duszą (forma). 5. Teoria aktu i możności (dotyczy substancji zmysłowych) • możność – potencjalne, możliwe kształty, jakie może przybrać materia (np. mąka) - możnością jest Arystotelesowska materialna przyczyna bytu, czyli materia posiadająca zdolność do przyjęcia formy • akt – kształt, jaki przybrała materia (np. kluski z mąki) - aktem jest Arystotelesowska formalna przyczyna bytu, czyli forma, które realizuje możność materii Ruch to przejście od bytu w możności do bytu w akcie. |
|
